İmalat PMI 7 aydır büyümeye işaret ediyor
İstanbul Sanayi Odası’nın açıkladığı verilere göre, İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Aralık ayında 52,1 olarak gerçekleşti.
Ekim’de 51,2 olarak ölçülen manşet PMI Kasım’da 52 değerini almıştı. Endeks böylelikle 6 aydır büyümeye işaret ediyordu. PMI en son Mayıs ayında imalatta daralma olduğunu göstermişti. Endekste 50’nin üzeri seviyeler büyüme, altı ise daralma sinyali olarak değerlendiriliyor.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI aralık verilerine göre, maliyet baskıları aralıkta yüksek düzeyde seyrederken 10 sektörün altısında girdi fiyatları altı yıllık veri geçmişinin en sert artışını kaydetti. Satış fiyatları da yılı keskin artışlarla kapattı.
En hızlı yükseliş metalik olmayan mineral ürünler sektöründe yaşandı. Mayıs 2020’den beri ilk kez sektörlerin tümünde yeni siparişler azalma kaydetti. Yeni ihracat siparişleri ise 10 sektörün yedisinde büyüme kaydetti. İstihdam da genel olarak artmaya devam etti. Çalışan sayılarını artıran sektör sayısı aralıkta yediye çıkarken, en yüksek oranda yeni istihdam yaratan sektörler kimyasal, plastik ve kauçuk ile ana metal sanayi oldu.
Girdi maliyetleri endeks tarihinin en yüksek artışını kaydetti
Aralıkta faaliyet koşullarındaki iyileşmede etkili unsurlardan biri istihdam artışının devam etmesi oldu. İstihdam ağustos ayından beri en yüksek hızda artarken katılımcılar bu durumun genel olarak kapasite genişletmeye yönelik çabalardan kaynaklandığını belirtti.
Öte yandan güçlü enflasyonist baskıların faaliyetler üzerindeki olumsuz etkilerine bağlı olarak anketin diğer endekslerinde daha olumsuz bir tablo ortaya çıktı. Girdi maliyetleri, 2005 yılının ortalarında başlayan anket tarihinin en yüksek artışını kaydetti ve enflasyon oranı Eylül 2018’de gerçekleşen bir önceki rekor düzeyin de üzerine çıktı.
Maliyet yüklerini artıran başlıca faktör Türk lirasındaki değer kaybı
Firmalar, maliyet yüklerini artıran başlıca faktörün Türk lirasındaki değer kaybı olduğunu belirtti. Buna karşılık, imalatçılar satış fiyatlarını da rekor hızda artırdı. Fiyat artışlarının birçok müşteriyi caydırması sonucu toplam yeni siparişler üst üste üçüncü ay yavaşlama kaydetti. Bu durum, uluslararası talepteki iyileşmeye bağlı olarak artmaya devam eden yeni ihracat siparişlerine rağmen gerçekleşti.
Kasım ayındaki ılımlı artışın ardından üretim aralıkta yavaşlama gösterdi. Fiyat baskıları, üretimde de yavaşlamaya yol açan faktörler arasında yer aldı.
Firmalar maliyetleri kontrol altına almak ve talepteki ivme kaybına uyum sağlamak amacıyla satın alma faaliyetlerini yavaşlatırken aynı zamanda hem girdi hem de nihai ürün stoklarını azalttı.
Girdi temininde yaşanan zorluklar yaygın bir şekilde devam ederken tedarikçilerin teslimat süreleri anket geçmişinin ikinci en yüksek oranında arttı. Anket katılımcılarına göre, -bazı örneklerde fiyat dalgalanmalarının da etkisiyle- ham madde temininde yaşanan zorlukların yanı sıra nakliye sıkıntıları ve yurt dışından mal temininde karşılaşılan sorunlar da gecikmelerde rol oynadı.
